De beste 35+ websites waar je gratis rechtenvrije foto’s en illustraties vindt

Gratis rechtenvrije foto’s of illustraties vinden is een online zoektocht die soms lijkt als het zoeken naar een speld in een hooiberg. Ik geef je een overzicht van de beste bronnen om foto’s te vinden voor je nieuwe website, presentatie, training of boek. Hoe vaak komt het niet voor? Je zoekt mooie foto’s. Je struint het web af, of Google Afbeeldingen en hup rechtermuisknop, kopiëren plakken, klaar. Dan zit je met de rechten van iemand die zijn brood ermee wil verdienen. Terecht.

Vragen om toestemming kost veel tijd, en Creative Commons is hoe dan ook een gedoe. Wat dan? Ik geef je 25+ tips meer dan 35 tips om aan gratis rechtenvrije foto’s te komen zonder om toestemming te moeten vragen, zonder dat het uitmaakt of je foto’s commercieel worden gebruikt en zonder dat je door enorme vergaarbakken met afgezaagde stockfoto’s moet vegen en klikken.

LAATSTE UPDATE: 1 augustus 2022

#1 Wat zijn rechtenvrije foto’s?

Rechtenvrije foto’s voor commercieel gebruik? Iedere stockfoto websites, ook de gratis, hebben hun eigen gebruiksvoorwaarden. De meeste hieronder kun je, zonder naamsvermelding, met of zonder account rechtenvrije foto’s downloaden. De foto’s kun je (meestal) ook voor commercieel gebruik downloaden voor websites, blogs, boeken en flyers. Je mag de foto’s niet verkopen en let op dat de inhoud bescherm kan worden door merken. De foto’s komen ‘as is’ en kun je niet zonder meer verwerken in logo’s.

#2 Altijd checken wat rechtenvrij betekent

Als je op zoek naar rechtenvrije foto’s gaat, check altijd hoe je de foto mag gebruiken. En nee, ik ben niet aansprakelijk voor jouw gebruik van foto’s van websites die ik hieronder noem. Je moet zelf bepalen of je een foto mag gebruiken.  Bedenk dat rechtenvrij eigenlijk niet bestaat, want vrijwel nooit is een afbeelding vrij van rechten. Denk aan auteursrecht, portretrecht, exploitatierechten of – nog dieper – merkrecht van wat je op de foto ziet. Een foto van een Coca Cola-flesje bijvoorbeeld bevat veel meer rechten dan op het eerste gezicht lijkt. Te veel om op te noemen. Dus, vette disclaimer: je kunt er nooit zeker van zijn dat je geen rechten schendt.

#3 Lijst websites met rechtenvrije foto’s

  • Pexels  TIP!
    Deze site verzamelt kwalitatief goede foto’s – rechtenvrij van andere websites.
  • Pixabay  TIP!
    Net als Unprofound, maar dan een stuk groter en overzichtelijker is Pixabay. Meer dan 300.000 gratis foto’s, die je kunt downloaden in hoge kwaliteit. Account is handig, maar niet per se nodig.
  • Freeimages.com
    400.000+ foto’s liggen voor je klaar. Wordt veelgebruikt, onder meer door Nu.nl en Frankwatching. De site is eigendom van Getty Images, die ook iStockPhoto bezig. Verwijzingen naar die betaalde fotosite komen dan ook vaak voor.
  • Morguefile
    Veel gratis, en ook deels betaalde foto’s (denk aan het verdienmodel van deze website). De website biedt veel aan, met verschillende kwaliteit.
  • RGBStock
    Deze site claimt meer dan 100.000 royalty-free foto’s te hebben. Als je een account hebt, kun je ze gratis én commercieel gebruiken voor websites, boeken en flyers.
  • MMT Stock
    MMT Stock biedt ook CC0-licentie foto’s, in collecties ondergebracht als Work & Tech, Sights & Sounds, The Seasons, On The Road en Getting Work Done.
  • Unprofound.com
    De maker had dezelfde problemen als die ik hierboven schreef en bouwde daarom de website in samenwerking met een groep fotografen.
  • Picnoc
    Op zoek naar diverse portretten? Picnoc heeft een mooie verzameling baby, kinderen, volwasenen en ouderen in hun aanbod. Je kunt alle foto’s van de site ook tegen beperkte betaling, ratssss, in een keer downloaden voor amper 20 dollar.
  • Deathtothestockphoto
    Als mensen zich ergens aan irriteren, willen ze het zelf beter doen. Het meest geslaagde voorbeeld is Deathtotostockphoto waar fotografen zich hebben verzameld met prachtige foto’s. Must-see (maar let op dat er ook betaalde foto’s worden aangeboden).
  • Openphoto
  • Een verzameling van verzamelaars. Gratis, zonder inlog maar de licentie kan per foto verschillen. Lijkt wat op de ideeën achter Unprofound. Fraai materiaal!
  • Freepixels
    En nog eentje met dezelfde voorwaarden. Foto’s die je bovendien gemakkelijk kunt delen op Facebook en Twitter. Opnemen in een eigen verzameling om te verspreiden mag niet.
  • Dreamstime
    Zelfde insteek als Freeimages (gratis materiaal om betaalde foto’s onder de aandacht te brengen), maar iets minder van kwaliteit. Toch de moeite waard om hier te noemen.
  • Good Free Photos
    Meer dan 20.000 foto’s ingedeeld naar locatie. Good Free Photos is gespecialiseerd in foto’s van parken, cultuurhistorische plaatsen en natuurmonumenten. Maar daarnaast vind je er ook tech, dieren/planten en food-foto’s.
  • Realistic Shots
    Of de foto’s op Realistic Shots echt realistisch zijn, laat ik aan jou over. Wel vermeldenswaardig, want je krijgt iedere week fotosuggesties in je mailbox en als je gestileerde foto’s zoekt, is dit een mooie bron.
  • Fancycrave
    Weg met cheesy foto’s, hier is Fancycrave voor beelden die verhalen vertellen. En beschikbaar als CC0-licentie.
  • Unsplash
    High-res CC0-foto’s. Homepage ziet er uit als een fotoblog (veel scrollen), maar de zoekfunctie bovenin doet veel meer. Curated foto’s en eigen foto’s wisselen zich af. Het scrollen is wat lastig de juiste foto zoeken, maar er zitten juweeltjes tussen. Check de fotograaf die bij de foto’s staan vermeld. De foto’s mag je zonder meer gebruiken, maar Unsplash adviseert je – als bedankje – aan naamsvermelding te doen. Wel zo fair, toch?
  • BarnImages
    Twee fotografen uit Letland stellen hun eigen materiaal sinds 2015 beschikbaar. Alles gratis, maar doneren mag: “It would be nice, but you don’t have to”. Kijk ook even naar hun tips!
  • Cupcake
    Uh, dit is niet wat je denkt. Cupcake bied je fraaie klimaatfoto’s en soms een huis-tuin-en-keuken foto tussendoor.
  • Free Nature Stock
    Precies, mooie natuurfoto’s. Verzameld en aangeboden door fotograaf Adrian Pelletier. Bied hem een kopje koffie als je zijn foto’s gebruikt.
  • Life of Pix
    Reclamebureau uit Canada met iedere dag een selectie foto’s uit hun netwerk van fotografen.

#4 Lijst rechtenvrije foto’s en rechtenvrije illustraties

Veruit de mooiste verzameling illustraties biedt het open source initiatief UnDraw.  Je kunt zoeken op thema en op kleur, zowel voorgedefinieerd als je eigen hexadecimale kleurcode. Je kunt de illustraties downloaden als SVG of PNG.

Alternatieven voor UnDraw waar je gratis illustraties kunt vinden:

#5 Zoekmachines voor rechtenvrije foto’s

Naast stockfoto websites kunnen fotozoekmachines je helpen om rechtenvrije foto’s te gebruiken op je website, bijvoorbeeld gebaseerd op Creative Commons (CC). Creative Commons is een geweldige constructie, zij het wat ingewikkeld en algemeen. Daardoor kun je je neus stoten, net als mij een keer overkwam. Voor een vrijwilligerswebsite koos ik twee rechtenvrije foto’s voor niet-commercieel gebruik. De fotograaf vond dat de doneerbutton op de website commercieel was, en dus ging het feest niet door (tenzij ik een paar honderd euro neertelde). Verdiep je dus goed in Creative Commons.

  • Creative Commons Search
  • Photopin
  • Compfight
  • Flickr CC
  • 500px CC
  • Wikimedia CC
  • Ga het na
    Prachtig en origineel materiaal verzorgd door het Nationaal Archief. Let op de licentievormen.
    Tumblr, Instagram en Pinterest zijn sociale media die veel foto’s aanbieden. Als inspiratiebron interessant, maar veelal blijft onduidelijk van wie de foto’s zijn, of je ze kunt gebruiken en zo ja, hoe je ze kunt gebruiken.
  • Finda.photo
    Zoekmachine met 10.000+ Creative Commons foto’s at your fingertips. Je kunt zoeken op kleur, op collectie of op bron

#6 Rechtenvrije foto’s in het publiek domein

Verwant aan CC zijn foto’s die je in het ‘publiek domein’ kunt vinden. En dus niet meer beschermd zijn door auteursrechten en vrij gebruikt kunnen worden.

  • The Commons
    Een onderdeel van Flickr is The Commons
  • Open Streetmap
    Geen foto’s, maar uitstekend kaartenmateriaal
  • New Old Stock
    Deze website verzamelt foto’s uit publieke archieven. Er zit fraai materiaal tussen, maar echt makkelijk in gebruik is het niet.
  • Rijksmuseum
    Het Rijks heeft zeer veel prachtig materiaal. En gelukkig voor de plaatjeszoeker hebben ze het in het publiek domein geplaatst: ontdek de collectie!
    Kijk ook in de Rijksstudio.
  • Europeana
    Europeana is een erfgoedinstelling dat het Europees erfgoed wil verspreiden. Daaronder veel mooie foto’s uit de kunst- en cultuursector.

#7 Eigenaar van rechtenvrije foto’s vinden

Veel fotografen zijn, in ruil voor een linkje en naamsvermelding, vaak bereid hun foto’s beschikbaar te stellen. Een beetje moeite doen, kan daarom echt helpen. Heb je een mooie foto gezien en wil je weten wie de foto heeft gemaakt. Dat kan natuurlijk (bedenk dat fotografen zo ook op hun eigen foto’s zoeken):

 

Pixabay: bron voor mooie rechtenvrije foto's (en nog gratis ook)

Pixabay: bron voor mooie rechtenvrije foto’s (en nog gratis ook)

Eric van den Berg

Meer weten?

Wij helpen graag jouw zinnige organisatie verder. Maak snel een vrijblijvende afspraak.

 

Neem contact op

Nieuw op ISI Media: