Er zijn twee opvattingen hoe interne communicatie moet lopen, schrijft Elon Musk in een e-mail aan zijn medewerkers. De meest voorkomende is de hiërarchische vorm. Communicatie gaat via je leidinggevende. Het probleem met deze aanpak is dat het je organisatie niet verder helpt, hoewel het de macht van de manager vergroot. Musk noemt deze variant ‘de commandostructuur’.
Ongelooflijk dom
Tesla-baas Elon Musk vindt dat ontiegelijk dom. Niks effectief communiceren.
“In plaats van dat een probleem snel wordt opgelost – een medewerker van de ene afdeling spreekt met een medewerker van de andere afdeling en het juiste gebeurt – worden mensen gedwongen om met hun manager te praten, die met hun manager praat, die met de manager praat van de andere afdeling, die met iemand in zijn team praat. En weer terug. Dit is ongelooflijk dom. Elke manager die dit toestaat, laat staan dat hij hem aanmoedigt, zal snel merken dat hij bij een ander bedrijf werkt. No kidding.”
Effectief communiceren = praat zonder toestemming
Bij Tesla heerst een andere opvatting over effectieve communicatie. Iedereen bij Tesla kan en moet rechtstreeks naar iemand anders e-mailen of praten als dat de snelste manier is om een probleem op te lossen waar het bedrijf profijt van heeft. “Je kunt praten met de baas van je leidinggevende zonder zijn toestemming. Je kunt rechtstreeks met een leidinggevende van een andere afdeling. Je kunt met mij praten. Je kunt met iemand praten zonder toestemming van iemand anders. (…) Het doel is niet zomaar willekeurig kletsen, maar ervoor zorgen dat we ultrasnel en goed de dingen uitvoeren. We kunnen niet concurreren tegen enorme bedrijven. Dus moeten we het doen met intelligentie en behendigheid.”
Dat is leiderschap en vertrouwen geven in je mensen. Het sluit bovendien aan bij het oude adagium ‘praat met elkaar en niet over elkaar’. De kortste lijnen zijn het beste, het meest effectief.
Damestoilet
Het doet me denken aan een voorval in mijn tijd als teamleider. Een medewerkster kwam bij mij met de mededeling dat het damestoilet stuk was. Lekkage. Of ik met de manager van de afdeling Facilitaire Zaken kon overleggen hoe dit kon worden opgelost. Want zo ging altijd. En dat was mijn taak. Mijn antwoord: bel, mail of loop langs je collega en fix het onderling. (Wat heb ik bovendien in een damestoilet te zoeken, dacht ik bij mijzelf).
Dit lijkt makkelijk, maar de praktijk is veel weerbarstiger. Weliswaar zeggen bedrijven heel snel dat ze open en transparant communiceren, maar is dat ook zo? Al gauw wil je niet dat je iemand passeert of dat iemand jouw overklast. Dat maakt medewerkers kopschuw om verantwoordelijkheid te nemen, bang om afgestraft te worden.
Elon Musk waarschuwt daarom managers. “Een laatste punt is dat managers hard moeten knokken om ervoor te zorgen dat ze geen wij-zij mentaliteit opwekken of op welke manier dan ook communicatie belemmeren. Dit is helaas een natuurlijke neiging en moet actief worden bestreden.”
Herkenbaar, nietwaar? Hoe effectief communiceert jouw organisatie? Behendig, snel en resultaatgericht?
